^{Zbiór średniowiecznych artefaktów zgromadzony obecnie w MAG, w ramach zbioru o nazwie Gdańska Kolekcja Pamiątek Pielgrzymich (GKPP), jest świadectwem roli i znaczenia Gdańska w ogólnoeuropejskim ruchu pielgrzymkowym w XIV i XV wieku, w świetle źródeł archeologicznych. Artefakty te, to przede wszystkim znaki pielgrzymie zwane też plakietkami lub odznakami pielgrzymimi, a ich obecność w warstwach kulturowych jest jednocześnie świadectwem pobytu w Gdańsku tych pielgrzymów, którzy wcześniej nawiedzili sanktuaria z jakich pochodzą owe zagubione na gdańskich ulicach plakietki.}

^{Zbiór ten jest wyjątkowy w skali europejskiej ze względu na fakt, iż 99% tych artefaktów pochodzi z systematycznych badań wykopaliskowych i posiada pełną dokumentację okoliczności w jakich zostały pozyskane. Obejmuje on zarówno plakietki pielgrzymie jak i inne rodzaje pielgrzymich pamiątek jak choćby dzwoneczki, grzechotki, gwizdki, relikwiarzyki, lusterka, rogi miniaturowe itp. Numery zabytków umieszczonych na liście GKPP zostały połączone w bazie danych z elektronicznym Systemem Ewidencji Zabytków (SAZ) przyjętym w MAG, który daje możliwość ustalenia relacji zachodzących pomiędzy zabytkiem i kontekstem.}

 ^{Badania archeologiczne prowadzone na terenie Gdańska w ciągu ostatniego ćwierćwiecza, pozwoliły zgromadzić w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku (dalej MAG) bogato reprezentowane świadectwa religijności gdańszczan i dowody na istotne znaczenie Gdańska na trasach średniowiecznych europejskich pielgrzymek, które niczym współczesne autostrady w XIV i XV wieku oplotły swą siecią cały kontynent. Dowody te, to przede wszystkim znaki pielgrzymie zwane też plakietkami lub odznakami pielgrzymimi, a ich obecność w warstwach kulturowych jest jednocześnie świadectwem pobytu w Gdańsku tych pielgrzymów, którzy wcześniej nawiedzili sanktuaria z jakich pochodzą owe zagubione na gdańskich ulicach plakietki. Tak więc zbiór średniowiecznych artefaktów zgromadzony obecnie w MAG, w ramach zbioru o nazwie Gdańska Kolekcja Pamiątek Pielgrzymich (GKPP), jest niejako świadectwem roli i znaczenia Gdańska w ogólnoeuropejskim ruchu pielgrzymkowym w XIV i XV wieku, w świetle źródeł archeologicznych. Zbiór ten jest wyjątkowy w skali europejskiej ze względu na fakt, iż 99% tych artefaktów pochodzi z systematycznych badań wykopaliskowych i posiada pełną dokumentację okoliczności w jakich zostały pozyskane. Obejmuje on zarówno plakietki pielgrzymie jak i inne rodzaje pielgrzymich pamiątek jak choćby dzwoneczki, grzechotki, gwizdki,relikwiarzyki, lusterka, rogi miniaturowe itp. Pierwsza część Gdańskiej Kolekcji liczy 739 eksponatów, z których 717 jest obecnie udostępnionych w Archeoportalu MAG, i z nielicznymi wyjątkami obejmuje zabytki nie związane z kultem maryjnym. Natomiast świadectwa kultu Najświętszej Marii Panny związane z pielgrzymkami, w liczbie ponad 300 kolejnych zabytków, będą sukcesywnie udostępniane w Archeoportalu w roku 2016. Więcej informacji na temat tej części zbioru można znaleźć w wydanej przez MAG książce: H. Paner, Średniowieczne świadectwa kultu maryjnego. Pamiątki pielgrzymie w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Seria Fontes Commentationesque ad Res Gestas Gedaniet Pomeraniae, Tom IV, red. serii H. Paner, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku,Gdańsk 2013. Na stronie internetowej Muzeum jest też dostępny katalog wystawy pt. „Archeologiczne świadectwa kultu maryjnego w średniowiecznym Gdańsku.Katalog skrócony wystawy”, Gdańsk 2013.}

 ^{Numery zabytków umieszczonych na liście GKPP zostały połączone w bazie danych z elektronicznym Systemem Ewidencji Zabytków (SAZ) przyjętym w MAG, który daje możliwość ustalenia relacji zachodzących pomiędzy zabytkiem i kontekstem. Numer SAZ składa się z trzech części, jak np. 255/002/008. Pierwszy numer, tj. 255, jest numerem tzw.teki archiwalnej i pozwala bezbłędnie zidentyfikować miejscowość, z której zabytek pochodzi, drugi numer (002) to numer stanowiska archeologicznego, a trzeci (008) to numer pozyskania, czyli kolejnej akcji badawczej prowadzonej nadanym stanowisku. Tak więc SAZ pozwala w wewnętrznej bazie danych MAG jednoznacznie odnaleźć i zidentyfikować nie tylko samo stanowisko i sezon badawczy, ale także instytucję prowadzącą, kierownika badań, zarejestrowane konteksty i zabytki etc. Do numeru SAZ są dowiązane numery katalogowe zabytków z danego stanowiska, numerowane w ramach poszczególnych akcji badawczych(pozyskań), w ciągu: od 1 do …n. Numery katalogowe mogą być takie same dla różnych zabytków z różnych stanowisk, jednakże w połączeniu z numerem listy GKPP oraz z numerem SAZ, tworzą niepowtarzalną kombinację, pozwalającą w sposób jednoznaczny identyfikować i odnaleźć interesujący nas zabytek, przypisany do konkretnego stanowiska.}

 ^{dr Henryk Paner}

^{Muzeum Archeologiczne w Gdańsku}