Od roku 1959 stare miasto i założenie zamkowe w Gniewie objęto ścisłą ochroną konserwatorską. Jest to szczególne zobowiązanie do dbania o stan i otoczenie obiektów mających wartość historyczną.
Miasto podzielono na trzy stanowiska archeologiczne: 1) założenie zamkowe wraz z przedzamczem, 2) stare miasto w obrębie średniowiecznych murów miejskich, 3) podzamcze z portem rzecznym. Sposobnością do badań archeologicznych była zaplanowana rewaloryzacja zespołu urbanistycznego Gniewu, mająca na celu przywrócenie wartości użytkowej zabytków architektury oraz wyeksponowanie dziedzictwa kulturowego.
O potrzebie przeprowadzenia badań archeologicznych w Gniewie świadczyło odkrycie, jakiego dokonali w roku 1972pracownicy Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. W trakcie ratowniczych badań archeologicznych, podczas wykonywania wkopu pod wodociąg wzdłuż ul. Gdańskiej, odsłonięto średniowieczną drogę drewnianą, składającą się z legarów i belek nawierzchni.
Regularne badania historyczno-architektoniczne oraz archeologiczne starego miasta w Gniewie rozpoczęto w 1975 roku (stanowisko nr 2). Wykopaliska prowadzone były przez pracowników Muzeum Archeologicznego w Gdańsku – Elżbietę Choińską- Bochdan i Henryka Panera – przy współpracy z Instytutem Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk oraz Centrum Morskim w Gdańsku. Do roku 1977 prace archeologiczne prowadzono tylko na stanowisku nr 2. W roku 1978 wykop archeologiczny założono na terenie przedzamcza, w pobliżu Pałacu Marysieńki(stanowisko nr 1). Następnie, w 1980 roku rozszerzono badania na terenie podzamcza i portu rzecznego (stanowisko nr 3). Natomiast pierwsze badania archeologiczno-architektoniczne zamku (stanowisko nr 1) odbyły się w roku 1981pod kierownictwem R. Massalskiego z Politechniki Gdańskiej.
Pierwszy sezon badań w roku 1975 polegał na nadzorze archeologicznym nad wkopami pod kanalizację sanitarną na rynku i wzdłuż ul. Piłsudskiego wiodącej do Bramy Gdańskiej. To pozwoliło zorientować się w stratygrafii, chronologii i topografii wzgórza staromiejskiego. Nawiązując do odkrytych tu obiektów archeologicznych, konstrukcji drewnianych i murowanych, wytyczono wykopy archeologiczne. Pomocne okazały się wyniki wierceń archeologicznych wykonanych w roku 1976 oraz badań archeologiczno-geofizycznych z lat 1977–1981. Do badań zastosowano metodę elektrooporową w wersji stało- i zmiennoprądowej, wykonując sondowania i profilowania geoelektryczne w powiązaniu z pomiarami sejsmicznymi.
W latach późniejszych Muzeum Archeologiczne w Gdańsku kontynuowało badania w Gniewie, skupiając się na okolicach zamku i przedzamcza (pracami kierowali Henryk Paner i D. Osiński).
W 2009 roku w kościele św. Mikołaja w Gniewie (w południowej krypcie kaplicy św. Anny) rozpoczęto wykopaliska pod kierownictwem Małgorzaty Grupy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Odkryte wyposażenie grobowe świadczy o znacznej zamożności pochowanych tu osób. Wskazuje na to duża ilość znalezionych jedwabiów, stanowiących największą taką kolekcję w Polsce.
W roku 2016 Muzeum Archeologiczne w Gdańsku przeprowadziło wykopaliska związane z nową instalacją sanitarną wzdłuż ul. Wodnej, pl. Grunwaldzkiego, ulic Piłsudskiego i Sobieskiego.
Badania będą kontynuowane.
From 1959, the old town and the castle complexin Gniew were under strict conservation protection. It is a special kind ofcommitment to care for the condition and surroundings of historical objects.
The town was divided into three archaeologicalsites: 1) the castle complex along with the outer bailey, 2) the old townwithin the medieval city walls, 3) the lower town along with the river port(map No. 1). The opportunity for archaeological research was the plannedrevalorization of the urban complex of Gniew, aimed at restoring the utilityvalue of architectural monuments and exposing the cultural heritage.
The need to conduct archaeological research inGniew was evidenced by the discovery made in 1972 by employees of theArchaeological Museum in Gdańsk. During the archaeological rescue research,during the excavation for the water supply along ul. Gdańska, a medieval woodenroad was unearthed, consisting of ground and surface beams.
Regular historical, architectural and archaeologicalresearch of the old town in Gniew began in 1975 (site No. 2). The excavationswere conducted by the employees of the Archaeological Museum in Gdańsk -Elżbieta Choińska-Bochdan and Henryk Paner - in cooperation with the Instituteof the History of Material Culture of the Polish Academy of Sciences and theMaritime Centre in Gdańsk. Until 1977, archaeological work was carried out onlyat site No. 2. In 1978, an archaeological trench was established in the outer bailey,near the Marysieńka’s Palace (site No. 1). Then, in 1980, the research in thearea of the outer bailey and the river port was extended (site No. 3). Thefirst archaeological and architectural research of the castle (site No. 1) tookplace in 1981 under direction of Ryszard Massalski from the Gdańsk Universityof Technology.
The first season of research in 1975 consisted inarchaeological supervision over the trenches for the sanitary sewage system inthe market square and along ul. Piłsudskiego leading to the Gdańsk Gate. Thismade it possible to find out about the stratigraphy, chronology and topographyof the Old Town Hill. In reference to the archaeological features, wooden and masonrystructures discovered here, archaeological trenches were marked out in the sameyear. The results of archaeological drillings performed in 1976 andarchaeological-geophysical research from 1977–1981 proved to be helpful. Theelectric resistivity method in the DC and AC version was used for the research,while geoelectric testing and profiling were performed in conjunction withseismic measurements.
In later years, the Archaeological Museum inGdańsk continued its research in Gniew, focusing on the area of the castle andthe outer bailey. The works were directed by Henryk Paner and Dariusz Osiński.
In 2009, in the church of St Nicholas in Gniew(in the southern crypt of St Anne's Chapel), excavations began under thedirection of Małgorzata Grupa from the Nicolaus Copernicus University in Toruń.The discovered grave equipment and the large number of silk, prove theconsiderable wealth of the people buried here.
In 2016, the Archaeological Museum in Gdańskconducted excavations related to the new sanitary installation along ul. Wodna,Plac Grunwaldzki, Piłsudskiego and Sobieskiego Streets. The research wasconducted by Agnieszka Wesołowska from the Archaeological Museum in Gdańsk.
The researchwill continue.
Ukryj opis
